Μνεία στον Φώτη Κόντογλου

Η στάση του Φώτη Κόντογλου από την αρχή μέχρι το τέλος της πορείας του, ήταν τίμια και ειλικρινής. Γι’ αυτήν την ειλικρίνειά του, όχι μόνο δεν αμείφθηκε, αλλά πλήρωσε κιόλας. Δεν συμβιβάστηκε ποτέ με πράγματα που δεν πίστευε. Δεν έκανε επίδειξη γνώσεων, δεν έγραψε με στόμφο, δεν επαίνεσε τον εαυτό του, παρότι μπορούσε.

Ο Κόντογλου ήταν από τους πρώτους, αν όχι ο πρώτος, που πέρασε την βυζαντινή τεχνοτροπία και σε χώρους εκτός του λατρευτικού, με μια σπάνια διακριτικότητα. Λίγοι είχαν την απαιτούμενη ευαισθησία να κάνουν σωστά μια τέτοια υπέρβαση. Τα σχέδια που έχουμε δει από το σπίτι του, με την γυναίκα και την κόρη του, τα σκίτσα στα διάφορα βιβλία του, ίσως δε θεωρούνται πρωτότυπα για τις μέρες μας, εκείνην όμως την εποχή ήταν επαναστατικά. Κανείς δεν φανταζόταν ότι τέτοιες φιγούρες θα κοσμούσαν μια μέρα τον τοίχο ενός σπιτιού, το τέλος ενός κεφαλαίου σ’ ένα βιβλίο, ή ότι θ’ αποτελούσαν το θέμα ενός πίνακα.

Κάθε φορά που καταπιανόταν με κάτι, έδινε σ’ αυτό όλη του την αγάπη για να το κάνει όσο πιο όμορφο γινόταν.

Αυτό είναι που κάνει έναν καλλιτέχνη αληθινό.